De gevolgen van NAH kunnen heel ingrijpend zijn voor naasten. Ongeveer 650.000 mensen in Nederland hebben enige vorm van hersenletsel. Dit betekent dat een groot aantal mantelzorgers regelmatig met de gevolgen van hersenletsel of niet-aangeboren hersenletsel (NAH) wordt geconfronteerd. Om overbelasting te voorkomen is het belangrijk dat deze mensen ondersteuning ervaren. Weten wat de symptomen zijn van NAH, leidt vaak al tot meer herkenning en begrip.
Vaak heeft iemand meerdere mantelzorgers om zich heen. De één helpt in huis, de ander doet de boodschappen, een derde is chauffeur. Zo’n sociaal netwerk geeft degene die zorg nodig heeft een gevoel van veiligheid én zelfstandigheid. Door de hulp van mantelzorgers is er geen of minder professionele zorg nodig. Mensen kunnen zo (langer) thuis blijven wonen.
Maar mantelzorger zijn voor iemand met NAH is niet gemakkelijk. Hieronder een aantal tips voor de mantelzorger die te maken heeft met NAH.
Begin met het verzamelen van kennis. Houd de lokale media in de gaten en bezoek een mantelzorgbijeenkomst bij jou in de buurt. Hier kun je in gesprek komen met gelijkgestemden en professionals voor tips en adviezen. De gemeente heeft hier meer informatie over.
Als je partner NAH heeft en continue aandacht vraagt, moeite heeft met plannen of last heeft van geheugenproblemen kun je gebruik maken van een planbord. Dan is duidelijk hoe de dag eruitziet en is er meer overzicht. Hiermee voorkom je onrust en conflicten.
Je kunt iemand met een planbord ook stimuleren om iets te doen. Laat hem of haar iets op de kalender of het planbord opschrijven en uitvoeren. Deel grotere klussen op in kleinere activiteiten en maak een stappenplan met taken. Koken is bijvoorbeeld vaak een te grote opdracht. Maar de aardappelen schillen of de boontjes doppen kan misschien wel.
Motiveer de persoon met NAH om te bewegen, of nog beter te gaan sporten. Beweging is belangrijk voor je conditie, maar ook voor de hersenen. Hoe fitter je fysiek bent, hoe meer rust je krijgt in je hoofd.
Heeft de persoon met NAH weinig energie? Houd samen bij wat energie kost en oplevert. Dit inzicht is de basis voor verandering. Wissel mentale en fysieke inspanning af. Ontspanning en rustmomenten op een dag(deel) zijn van groot belang om weer nieuwe energie te krijgen. Er zijn ook handige apps om je hierbij te helpen, zoals De Mindfulness App.
Is er sprake van boosheid of agressie? Loop even weg om rustig te worden of de ander rustig te laten worden en geef dit aan. Kom bijvoorbeeld een half uurtje later terug en/of bespreek het voorval op een rustig moment met elkaar.
Kom je er zelf niet uit? En vindt je partner dat hulp niet nodig is en jij wel? Probeer uit te leggen wat het voor jou lastig maakt. En geef aan dat je graag een manier wilt vinden om hier anders mee te leren omgaan. Ga samen naar een informatiebijeenkomst van een organisatie gespecialiseerd in hersenletsel bij jou in de buurt. Als je uit ervaringen van anderen kunt horen dat je niet de enige bent die vermoeidheid, gebrek aan initiatief en lusteloosheid bij je partner ervaart, is de eerste stap op weg naar hulp vaak gezet.
Dit kan ook gelden voor klussen die sinds het hersenletsel opeens op jouw bord terechtkomen. Deed je partner bijvoorbeeld altijd de administratie of de financiën en ben jij daar minder handig in? De gemeente kan je hier verder bij helpen door bijvoorbeeld een vrijwilliger van een organisatie als Humanitas in te schakelen. Zijn er daarnaast ook andere praktische problemen, dan kun je bij jouw gemeente een indicatie voor ambulante begeleiding aan vragen.
Veel zorg voor mensen met NAH komt van mantelzorgers. Mantelzorgers zijn steeds belangrijker. Op internet is veel informatie te vinden over dit onderwerp. Lees wat mantelzorg precies is op de website van MantelzorgNL. Zij kunnen je ook doorverwijzen naar instanties bij jou in de buurt.
Ben jij mantelzorger en woon je in de gemeente Utrecht? Daar biedt InteraktContour gratis ondersteuning voor mantelzorgers met Mantelzorg Match. Je kunt hiermee de zorg voor een naaste of partner voor een paar uur overdragen aan een deskundige vrijwilliger. Hierdoor kun je zelf weer wat doen en de zorgtaak even loslaten. Een goed evenwicht tussen zorg, werk en ontspanning zorgt ervoor dat je je taak als mantelzorger volhoudt.