De meeste mensen zien 1 helder beeld bij het openen van beide ogen. Daar hoef je niets voor te doen. Onze hersenen regelen dat samen met de ogen. Meestal werkt alles goed en zijn er dus geen problemen met zien. Maar soms gaat er iets mis waardoor je dubbele beelden ziet.
De dubbele beelden kunnen naast elkaar te zien zijn, maar ook (schuin) boven elkaar. Bij sommige mensen staan de dubbele beelden altijd hetzelfde ten opzichte van elkaar. Bij anderen kunnen richting en afstand tussen de dubbelbeelden steeds variëren. Ze verschuiven bijvoorbeeld met de richting van het kijken, de houding van het hoofd of de afstand waarop men naar iets kijkt. Of dubbelzien tijdelijk of blijvend is, hangt af van de oorzaak.
Als je zomaar plotseling last krijgt van dubbelzien, kan het een signaal zijn van een gevaarlijke aandoening. Helemaal als je hierbij ook duizelig bent. Ga snel naar een dokter om ernaar te laten kijken.
Dubbelzien is vervelend. Door de dubbele beelden is het lastig om diepte te zien. Daardoor grijpen mensen mis als ze iets willen pakken of kunnen ze makkelijker struikelen. Ook lezen en schrijven is erg vermoeiend. Dubbelzien geeft ook klachten als duizeligheid, wazig zien, hoofdpijn, vermoeide ogen, pijn bij het maken van oogbewegingen, misselijkheid, hangende oogleden en pijn rondom de ogen.
Dubbelzien kan verschillende oorzaken hebben. Een onderzoek naar de stand van de ogen, de samenwerking tussen beide ogen en de oogbewegingen levert veel informatie.
Als scheelzien ontstaat op een leeftijd jonger dan 8 jaar, kunnen de hersenen het zien met 1 oog onderdrukken. Hierdoor neemt het kind toch maar 1 beeld waar. Dit onderdrukte oog noem je een lui oog. Bij volwassenen werkt dit mechanisme niet meer. Als een volwassen persoon scheel kijkt, zenden de ogen 2 verschillende beelden naar de hersenen. De hersenen zijn niet in staat die beelden samen te voegen of 1 van de beelden te negeren. Soms kan scheelzien op den duur dubbelzien veroorzaken.
Als zich een probleem voordoet in het hoornvlies is er meestal sprake van dubbelzien met 1 oog. De schade aan het oppervlak van het oog bij invallend licht verstoort het beeld. Hierdoor ontstaat dubbelzien. Als je het aangedane oog bedekt dan verdwijnt het probleem vaak direct.
Voor in het oog, achter de pupil, ligt de ooglens. Deze richt het licht op het netvlies en daardoor zie je beelden scherp. Bij staar is de ooglens troebel. Hierdoor bereikt het licht het netvlies niet meer goed en zie je waziger. Staar is een veel voorkomende aandoening van het oog. Het kan 1 oog treffen, maar ook allebei. Van staar is bekend dat het dubbelzien veroorzaakt. Het is te herstellen met een operatie.
Je oogspieren laten je oog bewegen. Als een ervan zwakker is dan de andere kan dubbelzien het gevolg zijn. Ontsteking en zwelling van de oogspieren kunnen ook maken dat je scheel kijkt of dubbelziet, omdat de spieren dan minder goed werken door de klachten.
Zenuwen binnen de ogen brengen gegevens van onze ogen naar onze hersenen. Als deze zenuwen beschadigd zijn, kan dit dubbelzien veroorzaken. Bij ziekten zoals Multiple sclerose en Diabetes Mellitus is dubbelzien één van de symptomen.
Door een ongeluk of een klap tegen het hoofd kan er hersenletsel en plotseling dubbelzien ontstaan. Er kunnen ook problemen met zien ontstaan door een beroerte (TIA, hersenbloeding of herseninfarct), aneurysma, of een tumor. Ook migraine kan tot dubbelzien leiden.
Problemen met zien is één van de symptomen van niet-aangeboren hersenletsel (NAH). De visuele klachten ontstaan doordat de hersenen de informatie die de ogen doorgeven niet goed kunnen verwerken. De problemen zijn daarom niet te verhelpen met een bril. Om goed te zien zijn zowel goede ogen als een goed systeem in de hersenen nodig. Afhankelijk van de plaats van beschadiging in de hersenen kunnen zich allerlei stoornissen voordoen die van invloed zijn op het zien.