Afasie is een taalstoornis, veroorzaakt door hersenletsel. Oorzaken van niet-aangeboren hersenletsel (NAH) zijn bijvoorbeeld een beroerte, ongeluk of ziekte. Als het taalcentrum in de hersenen daarbij ook beschadigd raakt, kan afasie ontstaan. Wat is de prognose of toekomstverwachting bij afasie? En wat kun je verwachten qua herstel?
- Niet op woorden kunnen komen
- Veel en snel praten, maar wat gezegd wordt is vaak niet te begrijpen
- Moeite hebben om woorden uit te spreken
- Niet goed kunnen praten, maar ook niet begrijpen wat anderen zeggen
De ernst van de afasie hangt onder andere samen met de grootte van het beschadigde gebied. Hoe groter de beschadiging, hoe meer moeite iemand heeft met taal. Ook is de plaats van de beschadiging in de hersenen van belang voor de omvang van het taalprobleem. Het kan zijn dat de afasiepatiënt niet met alle vier de taalonderdelen (spreken, lezen, schrijven en begrijpen) moeite heeft, maar slechts met 1 of 2. Op het gebied van het verstand is er met een afasiepatiënt meestal niets aan de hand. Niet het denken zelf is aangetast, maar het verwoorden van gedachten is niet goed meer mogelijk.
Is herstel van afasie mogelijk?
De prognose, dus de voorspelde kans op eventueel herstel, is deels afhankelijk van de vorm van afasie. Ook verschilt de mate van herstel van persoon tot persoon. Er spelen verschillende factoren een rol, zoals de oorzaak van de afasie, de ernst ervan, iemands leeftijd, algemene gezondheid en de soort behandeling.
Het filmpje van Rijndam Revalidatie hieronder vertelt over de mogelijkheden op herstel van afasie. Het meeste herstel vindt plaats in de eerste 3 maanden nadat het hersenletsel ontstaan is door bijvoorbeeld een beroerte, hersenbloeding of herseninfarct. Sommige beschadigingen herstellen beter dan andere.
Ongeveer de helft van de mensen spreekt na een jaar weer vrijwel probleemloos. Maar het is vaak niet meer helemaal zoals vroeger, toen taal nog een automatisme was. Het kost meer energie om te praten en het gaat niet meer zo vlot als voorheen.
Tijdige diagnose en behandeling
Als er op tijd – zo vroeg mogelijk - een diagnose van NAH en afasie wordt gesteld, kan er eerder begonnen worden met behandelen. Als je zo snel mogelijk start met spraak- en taaltherapieën, kan dat grote verbeteringen opleveren. Dit verbetert de vooruitzichten op herstel. Het is belangrijk om realistische verwachtingen te hebben en geduldig te zijn tijdens het herstelproces. Sommige mensen met afasie kunnen in de loop van de tijd blijvende verbeteringen ervaren, terwijl anderen mogelijk bepaalde beperkingen houden. Ondanks dat volledig herstel niet altijd mogelijk is, kunnen veel mensen met afasie leren om weer effectief te communiceren.
In het behandelprogramma Hersenz zitten onderdelen speciaal voor mensen met afasie in de chronische fase. In overleg zijn er ook andere mogelijkheden. De behandeling kan bijvoorbeeld ook gevolgd worden door mensen met apraxie, primair progressieve afasie en/of cognitieve communicatieproblemen.
InteraktContour biedt Hersenz aan in Gelderland, Overijssel, Flevoland en Utrecht. Woon je in een andere provincie? Vul dan je postcode in op de site van Hersenz en vind een locatie bij jou in de buurt.